ใช่- หรือ - ไม่ใช่ นํ้า จะท่วมหรือจะแล้ง

ใช่- หรือ - ไม่ใช่  นํ้า จะท่วมหรือจะแล้ง นํ้าเมื่อมีผู้เกี่ยวข้องและมีผลกระทบและมีความจำเป็นต่อการดำรงด์ชีวิตของผู้คนเป็นจำนวนมากขบวนการจัดการและจัดสันเป็นสิ่งที่จำเป็น อยู่ที่การจัดการและจะจัดการอย่างรัยให้ได้ประโยชน์สูงสุดและมีผลกระทบการดำรงด์ชีวิตน้อยที่สุด ความเข้าใจขบวนการเกิดปัญหาเป็นที่สิ่งที่สำคัญที่สุด นํ้าท่วมกับแล้งนํ้าเกือบจะเป็นปัญหาเดียวกัน เรามาทำความเข้าใจระบบธรรมชาติที่เราอาศัยและใช้ประโยชน์จากธรรมชาติและภูมิประเทศของเราแบ่งออกได้เพื่อสดวกต่อการเข้าใจ ต้นนํ้า กลางนํ้า และปลายนํ้า ระยะเวลาการไหลของนํ้าและนํ้าไหลจากที่สูงลงหาที่ตํ่าไหลเร็วหรือช้าตามกฏแรงโน้นถ่วงของโลกตามระยะเวลาที่กำหนดเพื่อเข้าใจ เส้นทางไหลของนํ้าประกอบไปด้วย "ต้นนํ้าเป็นพืนที่สูงป่าเขา" แม่นํ้าปิง แม่นํ้าวัง แม่นํ้ายม แม่นํ้าน่าน และอื่นๆที่เกิดจากสมดุจระบบนิเวนศ์ของธรรมชาติ โดยประโยชน์ของป่าไม้ต้นนํ้า "กลางนํ้า" ทางนํ้าหรือลำนํ้า แม่นํ้าปิง แม่นํ้าวัง แม่นํ้ายม แม่นํ้าน่าน ลุ่มแม่นํ้าป่าสักและอื่นๆ มาบัดจบรวมกันเป็นแม่นํ้าเจ้าพระยาธรรมชาติสร้างไว้อย่างสมดุล แบ่งออกเป็น แม่นํ้าปิง แม่นํ้าวัง เหนือตอนบน แม่นํ้ายมแม่นํ้าน่านเหนือตอนล่าง ลุ่มแม่นํ้าป่าสักกลางตอนล่าง (บรรพบุรุษของเราเก่งมัยที่เลือกพื้นที่ได้อย่างสมดุลทั้งภูมิประเทศและชัยภูมิ ดิน นํ้า ลม ไฟ ใครๆก็อยากคอบครอง) ส่วนที่สอง คือกลางนํ้าเป็นพื้นที่ราบลุ่ม แม่น้ำเจ้าพระยา เริ่มจากจังหวัดนครสวรรค์ไหลลงสู่ทะเลที่จังหวัดสมุทรปราการ และมีแม่น้ำสายเล็กๆที่เป็นสาขาคือ แม่น้ำมะขามเฒ่า(แม่น้ำลพบุรี) แม่น้ำน้อย(สุพรรณบุรี) และแม่น้ำนครชัยศรี(ท่าจีน)  แม่น้ำสะแกกรัง เริ่มต้นจากนครสวรรค์และกำแพงเพชร ไหลมาบรวมกับแม่น้ำเจ้าพระยาที่จังหวัดอุทัยธานี ส่วนสุดท้ายคือปลายนํ้า คือสุดทางนํ้าที่ไหลลงสู้ทะเล กล่าวพอเป็นความเข้าใจ ยังมีส่วนประกอบอื่นที่เกี่ยวข้องในความเป็นจริง ห้วย หน้อง คลอง บึง และอื่นๆตามแต่ท้องถิ่นนั้นๆจะตั้งชือ ...ที่กล่าวมาทั้งหมดสาระอยู่ที่.. ต้นนํ้า จัดการอย่างไรให้ให้มีแหล่งการเกิดของนํ้าเก็บนํ้าชลอการไหลของนํ้าด้วยธรรมชาติที่เคยเป็นอยู่ ในส่วนของทางนํ้าทำอย่างรัยให้กลับไปอยู่ในสภาพที่เคยเป็นอยู่ให้ได้มากที่สุด ส่วนของ"กลางนํ้า"สร้างระบบการจักการจากลุ่มนํ้าที่มีอยู่ให้เป็นสาขาเชื่อมต่อกันให้เหมื่อนเดิมมากที่สุดสร้างระบบชนประทานทุกๆลุ่มนํ้าเหนือและกลาง ส่วนปลายนํ้า ไม่มีความจำเป็นหรือมีความจำเป็นน้อยที่สุดที่จะสร้างทางใหลใหม่ออกสู่ทะเลหากจัดการในส่วนต่างๆที่กล่าวมาอย่างจริงจัง และเราก็มีเขื่อนกักเก็บส่วนต่างๆของปัญหาส่วนหนึ่งแล้ว งบประมาณมากมายมหาศาลภาษีของคนทั้งประเทศก็ไม่เปล่าประโยชน์ กระทบความเป็นปกติสุขของพี่น้องที่น้อยที่สุด กระทบระบบนิเวศน์วิทยาที่น้อยที่สุด

ใช่ - หรือ - ไม่ใช่ วิกฤตของทางออกของปัญหา

วิกฤตของทางออกของปัญหาที่วนซำไปซำมาในเรื่องเดิมๆเพราะมีความคิดกันเพียงแค่เดียวก็ดีขึ้นปัญหาต่างๆเป็นเพียงวิวัฒนาการการแปลงแปลกของ"บริบทสังคมไทย" แต่ลึกๆในใจต่างรู้กันอยู่แก่ใจสังคมไทยเป็นเช่นรัย ที่ผ่านมาจะแก้ด้วยวิธีไหนๆก็เหมือนเอาเชือกมาพันคอตัวเอง รอเวลาเชือกรัดคอ หากจับต้นชนปลายยังไม่ถูกจุดของ"บริบทรากเง้าสังคมไทย" จะเริ่มอีกกี่ครั้งเหมื่อนพายเรือในอ่างนํ้า ประชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญ หรือแม้แต่กฏหมายหากขาดการยอมรับจากฝ่ายหนึ่งฝ่ายใดของคู่ขัดแย้งโดย "ดุษฏี" ก็จะเป็นปัญหาดังเช่นเดิมๆ การอ้างสิ่งต่างๆเป็นเพียงข้ออ้างของแต่ละฝ่ายเพื่อใช้ให้เป็นประโยชน์ในการสร้างมวลชน คณะปฏิวัติก็คือเสียงส่วนใหญ่ของประเทศเพื่อยึดอำนาจกลับคือมาให้ประชาชนก็ถูกกล่าวอ้างว่าเป็นเผด็จการ ถามใจคนไทยจะเอาอำนาจสิทธิคืนมาได้อย่างรัยประชาชนมีแค่สองมือสองตีนไม่มีอวุธ แต่ผู้ใช้อำนาจไปในทางที่ผิดมีทุกอย่าง ปัญหาที่เป็นอยู่ เราเริ่มที่ถูก คือประชาธิปไตยแต่แนวทางปฏบัติไม่ถูกต้องของ"บริบทรากเง้าของสังคมไทย" ปมเชือกหากเราแก้ถูกวิธีก็แสนที่จะง่ายแต่หากแก้ผิดวิธีเหมือนเราไปสร้างปมใหม่ ปมแห่งความขัดแย้ง เมื่อความขัดแย้งสะสมต่างฝ่ายหาทางออกไม่ได้เพราะขาดการไว้ใจซึ่งกันและกันสุดท้ายทางออกที่เราทุกเลือกกันคือความเสียหายด้วยกันทั้งสองฝ่ายหรือทุกคนทางจึงจะสว่าง